(VIDEO) Grejna sezona u Srbiji okidač za zagađenje: Najveći problem je niska kupovna moć stanovništva

U Srbiji se koriste manje efikasni sistemi grejanja, a za zamenu prozora, izolaciju i prelazak na održivije izvore energije građani kažu da nemaju dovoljno novca.

Autor:  

Natalija Dojčinović

|  

14.11.2024. 20:42

(VIDEO) Grejna sezona u Srbiji okidač za zagađenje: Najveći problem je niska kupovna moć stanovništva
Foto: AP/Darko Vojinović

U Švedskoj i Danskoj, na primer, potrošnja je oko 100 kilovat časova po metru kvadratnom godišnje. U Srbiji je najveći broj stambenih objekata u F i G zoni koju karakteriše potrošnja energije i više od 200 kilovat časova godišnje po kvadratnom metru.

Sagovornici Newsmax Balkans saglasni su u oceni da je Srbija zemlja sa izraženim problemom zagađenja zbog grejanja, kao i da je problem niža kupovna moć od građana Evropske unije.

Boban Pavlović sa Rudarsko-geološkog fakulteta kaže da se najveći broj domaćinstava u Srbiji, odnosno više od polovine greje na ogrevno drvo i druga čvrsta goriva i to uglavnom u pećima i šporetima koji su niske efikasnosti.

"Osim što je njihova energetska efikasnost negde oko 20-30 odsto, drugi problem jeste i zagađenje koje oni uzrokuju. I to emisija suspendovanih čestica PM 10 i PM 2.5 čega smo i sami svedoci u zimskim mesecima. Posebno u urbanim i gusto naseljenim sredinama”, naglasio je Pavlović.

Kako je dodao, oko 20.000 domaćinstava u Srbiji je prihvatilo subvencije države za neku od mera energetske sanacije i zamene sistema grejanja štonije veliki broj.

"Jedna od glavnih prepreka je niska kupovna moć u odnosu na građane EU. Subvencije su značajne, ali nisu dovoljne jer je i dalje veliki trošak na domaćinstvima na mesečnom i godišnjem nivou", istakao je on.

"U Srbiji visok energetski i karbonski intenzitet"

Mirko Popović iz Organizacije "Regulatorni institut za obnovljivu energiju i životnu sredinu – RERI2" ocenio je za Newsmax Balkans da je Srbija zemlja sa visokim energetskim intenzitetom, ali i karbonskim intenzitetom.

"Među zemljama koje najviše troše da bi proizvele jednu jedinicu energije, a pri tom emituju veliku količinu ugljen-dioksida. To je prva stvar kada govorimo o sistemu snabdevanja električnom energijom i o sistemu grejanja", istakao je Popović.

Nešto više od 20 odsto domaćinstava se greje preko toplana odsnosno sistema daljinskog grejanja u opštinama koje poseduju infrastrukturu. Oko 15 odsto domaćinstava se greje na struju, od čega 13 odsto koristi grejalice i kotlove na struju, a samo oko dva odsto toplotne pumpe.

Popović: U pojedinim gradovima bolji kvalitet vazduha

"Mi smo ove godine imali priliku da u izveštaju Agencije za zaštitu životne sredine vidimo da u pojedinim gradovima koji su bili visoko na skali gradova sa brojem dana sa prekoračenim koncentracijama PM10 čestica, da su se u nekim gradovima kako što su Kraljevo, Užice ili Smederevo, taj broj dana se gotovo prepolovio. Pitanje je da li se radi o efektima mera koje preduzima Vlada Srbije i lokalne samouprave ili se Božja ruka umešala. Odnosno, da li se radi o vremenskim uslovima, toplijoj godini i slično", pojasnio je Popović.

Vlada Srbije subvencijama za zamenu stolarije, izolaciju krova i spoljnih zidova planira da do 2027. sanira oko 50.000 domaćinstava. Subvencije iznose do 65 odsto.

"Politika koju Srbija vodi i koja se oslanja na subvencije i to subvencije koje idu onim domaćinstvima koja su sposobna da snose deo troškova, odnosno, bogatijim domaćinstvima. Bojim se da na taj način ne stimuliše da domaćinstva masovno prelaze na energetski efikasnija ložišta, odnosno uređaje i da investiraju u energetsku efikasnost svojih domova. Subvencije bi trebalo da budu usmerene ka najsiromašnijim građanima, ka onima koji sebi ne mogu da priušte da promene način na koji se greju", smatra Popović.

Intezivnije mere pomoći, povoljniji krediti za građane, diversifikacija sistema, sistem energetskih zajednica koji je prisutan u Evropskoj uniji, ali i informisanost građana, naši sagovornici ocenjuju važnim koracima u promeni postojećeg stanja.

Preuzmite Newsmax Balkans aplikaciju:

Komentari (0)